Stenotrophomonas maltophilia
S. maltophilia, birkaç polar flagella ile hareketli, Gram negatif zorunlu aerob non fermantatif basildir.
Sıklıkla erişkinlerin orofarinkslerinden ve balgamlarından izole edilebildiği gibi toprak, bitkiler, hayvanlar, su arıtma tesisleri, dağıtım sistemleri, atık sular, göller, nehirler, musluklardan izole edilebilir. Antiseptiklere dirençli olabilir ve klorheksidin-setrimid, topikal antiseptikler, el yıkama sabunlarını kontamine edebilir. Önemli bir özelliği biyofilm (slime) oluşturmasıdır. Özellikle plastik yüzeylere yapışarak biyofilm oluşturur.
İntravenöz (i.v.) kanüllerde, protez cihazlarda, diş ünitesi su hatlarında ve nebülizörlerde kullanılan malzemelerin yüzeylerinde biyofilmleri tespit edilmiştir.
Hastanede, özellikle de yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) yatan hastalarda ciddi hastane infeksiyonlarının önemli bir fırsatçı patojenidir. Mekanik ventilasyon, geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı, kateterizasyon ve nötropeni bu organizma ile kolonizasyon ve enfeksiyon için risk faktörleridir.
Sıklıkla akciğer enfeksiyonu olarak karşımıza çıkar. kronik obstrüktif akciğer hastalığının akut alevlenmelerine neden olur. Kistik fibrozisli hastalarda kolonize olarak ve solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Kanser hastalarında, özellikle obstrüktif akciğer kanseri olanlarda önemli bir patojendir.
Biliyer sepsis, endokardit, menenjit, kemik-eklem enfeksiyonları, üriner sistem ve yumuşak doku ve yara enfeksiyonları, endoftalmi ve göz enfeksiyonları, akteriyemi betkeni olarak da gözlenir.
Virülansta biyofilm oluşumunun yanı sıra, hücre dışı enzimler, flagella, pili/fimbriae, küçük koloni varyantı da etkilidir.
Düşük dış membran geçirgenliği, doğal çoklu ilaç direnci akış sistemleri ve/veya direnç genleri, indüklenebilir kromozomal olarak kodlanmış β-laktamaz üretimi gibi direnç mekanizmaları tedaviyi zorlaştırır.
Laboratuvar Teşhisi
S. maltophilia’nın önemli ayırt edici biyokimyasal reaksiyonları, oksidaz negatif ve pozitif DNaz pozitifliğidir. Ancak son zamanlarda oksidaz pozitif suşlarının olduğu da zannedilmektedir. Koloniler, kanlı agar ve MacConkey agar üzerinde lavanta (zeytin) yeşili rengindedir ve amonyak benzeri bir kokuya sahip olabilir. Bakteriler hareketlidir.
S. maltophilia kolonileri düz, yuvarlak ve yeşildir, zeytin yeşili bir merkez ve çevresinde açık yeşil bir alan gözlenir. Bazende koyu yeşil bir merkezin etrafında Mavi-yeşil bir hale ve zeytin yeşili bir çevre alanı şeklinde görülür. S. maltophilia’nın koloni görünümü ile beyaz veya renkli ancak sıklıkla gümüş görünen P. aeruginosa veya küçük ve renksiz görünen E. faecium gibi diğer Gram negatif bakterilerden kolaylıkla ayırt edilebilir.
Antimikrobiyal Duyarlılık
S. maltophilia, karbapenemler de dahil olmak üzere birçok antibiyotiğe özünde dirençlidir. Antibiyogram yapılmalıdır.
Diğer fermentatif olmayan gram negatif basiller, arasında Alcaligenes, Achromobacter, Flavobacterium, Cupriavidus, Pandoraea, Chryseobacterium, Acidovorax, Brevundimonas, Comamonas ve Ralstonia cinsinin üyelerini içerir. Bunlar nadiren klinik örneklerden izole edilir ve sıklıkla kontaminasyon veya kolonizasyonu temsil eder. Özellikle steril bölgelerden izole edildiklerinde, bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda veya yerinde yabancı cihaz bulunan hastalarda klinik olarak anlamlı kabul edilebilirler.
