Mimivirüs

Rowbotham, 1980-90’larda, Legionella çalışmaları sırasında amiplerden elde ettiği iki izolatı küçük Gram pozitif koklar olarak tanımladı. ‘Bradford koku’ olarak bilinen, 16S ribozomal DNA (rDNA) amplifikasyonu ve sekanslaması ile tanımlanamayan bu izolatlar, daha sonra elektron mikroskopu ile incelendi. Ribozom içermediği, hücre yapısı göstermediği aksine virüsler gibi ikosahedral formlardan oluştuğunu görüldü. Çok büyüktürler, 700 nm’lik çapa sahiptir. Üremeleri incelendiğinde virüslere özgü eklips fazı gösterdikleri gözlendi. Enfekte ettikleri hücrenin içinde bir virüs üretim merkezinde üretiliyorlardı. Büyük (1.2 Mb) bir çift zincirli DNA (dsDNA) yapısında nükleik asite sahiptiler.  Bütün bunlar Bradford kokunun bir virüs olduğunu gösterdi. Mikroorganizmaları taklit etmesi nedeni ile ‘mimivirüs’ olarak adlandırıldı (1, 2). 

Yapısı oldukça ilginçtir. Işık mikroskobunda görünecek kadar büyüktür. Virüslere göre çok daha çeşitli genetik yapıları vardır. Genom aminoaçil-tRNA sentetazları, erken ve geç gen promotörleri, mRNA’ları içerir. DNA’ları dört farklı tRNA2’yi, nükleotit sentezi, amino asit metabolizması, protein modifikasyonu, lipit veya polisakkarit metabolizması, DNA onarımı veya protein katlanması ile ilgili proteinleride içeren 900 den fazla proteini kodlar. Mimivirüsün genomu yatay geçişli gen grupları, paralog genler ve yetim genleri  (ORFan genleri ) içerir. Yetim genlerin tahmin edilen gen içeriğinin ∼% 48’ini temsil ettiği düşünülmektedir. Ayrıca bu virüs intron ve intein, virofajlar, bu fajlara karşı direnç elemanları, mobil DNA elemanları (transpovironlar) da içermektedir. Virüsün 340 nm boyutundaki genom ve proteinlerin  bulunduğu kısmı çevreleyen çift katlı bir membranı vardır.  Bu membran kapsitin yıldız kapısı (yıldız geçidi) denilen kısmına bakan yüzü içe doğru çöküktür.  İkozahedral yapıda 500 nm boyutunda kapsiti vardır.  Kapsitin bir tarafında, yıldız kapısı’ olarak adlandırılan, beş dallı denizyıldızı şeklindeki benzersiz bir yapı yer alır. Virüsün etrafında konağa bağlanmasını sağlayan yoğun bir fibril (∼120-140 nm uzunluk, 1.4 nm kalınlıkta) tabakası bulunmaktadır. (1-3). 

Virüs, amip sitoplazmasına viral ve fagosom membranların füzyonu aracılığıyla fagositoz yoluyla girer.  Genom ‘yıldız geçidi’ aracılığıyla salınır. Daha sonra endoplazmik retikulumun bir zar tabakası tarafından yutulduğu düşünülmektedir. Stoplazmada erken replikasyon merkezi oluşur. Bu merkez virüsün sentezlendiği imalathane şekline dönüşür. Virüsün iç tabakası endoplazmik retikulumdan tomurcuklanan ve membran tabakaları haline gelen multiveziküler membran yapılarından kaynaklanır. Majör kapsid proteinleri bu tabakaların etrafına monte edilir.Virüs replikasyonu sitoplazmada ve  virüs replikasyon merkezlerinde oluşmasına rağmen amipin çekirdeği virüs sentezi aşamasında ciddi oranda küçülür. Bu etkilenmenin nasıl olduğu tartışma konusudur.(1-3). 

Mimivirüs ve insan enfeksiyonları hakkında bazı çalışmalar vardır. Mimivirüsler gibi dev virüsler grubunda yer alan marseillevirus’ün insanda enfeksiyon yaptığına dair kanıtlar olduğu bildirilmiştir. Yoğun bakım hastalarında nasokomiyal enfeksiyon etkenleri arasında görüldüğününe dair kanıtların varlığından bahsedilmektedir. Akciğer enfeksiyonlu hastadan izole edildiğine dair bir bildirim mevcuttur. İnsan enfeksiyonlarına dair net sonuçlar elde etmek için daha çok çalışma yapılmasına gerek vardır.(4,5,6) 

Kaynaklar: 

1) P Colson. , B  La Scola , A  Levasseur, G  Caetano-Anollés , D  Raoult. Mimivirus: Leading the Way in the Discovery of Giant Viruses of Amoebae, Nat Rev Microbiol, 2017 ;15(4):243-254.

2) J M Claverie, C Abergel, H Ogata. Mimivirus. Curr Top Microbiol Immunol, 2009;328:89-121

3) J M Claverie , C Abergel. Mimivirus and Its Virophage

Annual Review of Genetics, 2009;43:49-66

4)P Colson, B La Scola, D Raoult. Giant Viruses of Amoebae as Potential Human Pathogens. intervirology, 2013;56(6):376-85.

5)A Vincent , B La Scola, L Papazian. Advances in Mimivirus Pathogenicity. Intervirology,  2010;53(5):304-9

6) H Saadi, I Pagnier, P Colson, J Kanoun Cherif, M Beji, M Boughalmi, S Azza, N Armstrong, C Robert, G Fournous, B La Scola, D Raoult. Mimivirus in a Patient With Pneumonia. Clin.infect Dis, 2013;57(4):e127-34.

Content Protection by DMCA.com

Bir cevap yazın