KANSEROJEN VİRÜSLER
Viral infeksiyonlar tüm kanserlerin 1/7’sinden sorumludur
Human papillomavirüsü – HPV
Epstein-Barr Virüsü (EBV): EBV nazofarinks kanseri, Burkit lenfoma,
Human herpesvirüs 8 (HHV8): AIDS’lilerde Kaposi sarkomu
HSV-1: dudak kanseri
HSV-2: serviks kanseri
Hepatitis B virüsü – HBV: Kronik HBV infeksiyonu siroz ve hepatoselüler kanserle ilişkili.
Hepatitis C virüsü – HCV: siroz ve karaciğer kanseri en fazla genotip 1b yapar.
HTLV-I, HTLV-II: lenfoma ve lösemi
HPV
Papillomaviridae ailesinden, Zarfsız, ikozohedral kapsid içeren DNA virüsu.
HPV insanda primer olarak skuamöz epiteli enfekte eder. Deride oluşturdukları lezyonlar siğil (verruka) olarak bilinirler.
Hastalıkları:
Siğiller
Epidermodysplasia verruciformis
Anogenital HPV
Solunum yolu papillomatozisi (laringeal papillomatozis)
Prekanseröz lezyonlar
Anogenital kanserler (Serviks, vulva, vajina, penis, anüs)
Bulaş yolu:
Cilt teması (el ve ayakta yerleşen), cinsel ilişki, dış genitallere (vulva) virüslü bir malzemenin (epilasyon sırasında) teması
Kuluçka dönemini takiben 3-8 ay içinde belirtiler görülmeye başlayabilir
HPV virüsu bütün dünyada yaygındır. Sosyokültürel ve ekonomik düzey ile bağlantılı değildir.
Kadınların %70 – 80’i yaşamları boyunca en az bir kez HPV ile infekte olur.
İnsidans 20-24 yaşlarında en yüksek düzeye çıkmaktadır.
Hastalıklar
Genital enfeksiyonlar ve serviks kanseri:
Kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser kabul edilmektedir.
Servikal tümörlerin % 93’ünde HPV-DNA saptanmıştır.
Gelişmiş ülkelerde ise kanserlerin % 3,6’sı servikal kanserdir.
Deri lezyonları: derideki verrukalar en sık çocuklarda ve genç yetişkinlerde görülür. malignleşme görülmez.
Oral kavite lezyonları ve respiratuvar papillomlar: ağız kavitesinin en sık görülen benign epitelyal tümörü, tekli oral papillomdur.
Laringeal papillomlar larinksin en iyi huylu tümörleridir.
Tanı:
Sitolojik değişiklikler papanicolau boyası ile saptanır.
Viral proteinlerin saptanması: Papilloma virus kapsit antijenleri saptanabilir.
Negatif sonuçta virusun yokluğunu göstermez.
Viral nükleik asitin saptanması: kesin tanı DNA sının gösterilmesine dayanır. PCR.
Korunma:
HPV (Human Papilloma Virus) aşısı: Serviks kanseri veya rahim ağzı kanseri aşısı olarak da bilinir. 9-26 yaş arası genç kız ve kadınlara uygulanması önerilmektedir.
