Özellikleri:
Gram pozitif basildir ve pleomorfizm gösterir. mikroskopta VY* harfleri gibi dizilirler. *çivi yazısı görünümdedir. Basillerin uçları boncuklu bir görünüme sahiptir.
Neisser metilen blue ile metakromatik boyanır. (kırmızı hücrelerde mavi granüller)
Corynebacterium, bir mikolik asit *içeren hücre duvar yapısı ve kord faktörüne sahiptir. Patolojisinde diphtin maddesi ve nöraminidaz rol oynamaktadır.
Başlıca virülans faktörü toksinidir.
Bulaş: damlacıkladır. aeresoller aracılığıyla bulaşır. Direkt temasla bulaş nadirdir.
Çoğu kommensal olarak bulunur.
Sınıflandırma:
Serotiplendirme, Bacteriopfajtiplendirmesi yapılabilir.
Ayrıca moleküler yöntemle sınıflandırma yapılır. (PFGE)
Toksin:
Beta faj ile kodlanır. Bakteri faj taşıdığı sürece toksin üretir.
Corynebacterium gravisin tümü, C.mitisin %85 i, C. intermedius’un %95den fazlası, toksin üreten tuşlar içerir. C. belfanti, C. ulcerans, C. pseudotuberculosis de toksin üretebilir.
Çocukluk çağı difterisi etkeni *Corynebacterium difteri önemli bir patojendir.
Kültür ve tanımlama
Fakültatif anaerobdur. Kanlı besiyeri, *Löffler serumu ve potasyum tellüritli besiyeri kullanılır . Potasyum tellüritli besi yeri seçicidir. C. difteri siyah koloniler oluşur.
Patojen türlerin ayrımında biyokimyasal testler ve*toksin gösterilmesi gereklidir.
Non patojen türler boğazda ve deri florasında yaygın olarak bulunur.
Toksin gösterilmesi : Hayvan testi: bir gün önce antitoksin verilen ve verilmeyen iki kobaya hastadan izole edilen kültürden cilt altı enjekte edilir. Antitoksin verilmeyen 4 gün sonra ölürse bakteri toksin salgılıyordur.
Corynebacterium’un sistemik virülansından sorumlu olan eksotoksin *Elek jel testi ile gösterilir. Bu testte, difteri antitoksini içine batırılmış bir filtre kağıdı, besi yerine yerleştirilir. Test suşu olan C. diphteriae filtre kağıdı şeridine dik açı ile agara ekilir. 37 ° C’de 24 saat inkübe edildi. presipitasyon çizgileri görülür.
Toksin tespiti için, enzime bağlı immünosorbent analizleri (ELISA), immünokromografik şeritler, polimeraz zincir reaksiyonuna dayalı hızlı bir tanı testi kullanılabilir.
patojenine
Toksini kanla dalaşıma girer. Sinir sistemini kalbin motor sinirlerini etkiler.
*Toksin formaldehit ile muamele edildiğinde toksoid hale gelir. Bu profilaktik immunizasyonda (aşı) kullanılır.
Corynebacterium diphtheria:
difteri hastalığının ajanıdır.
Genellikle üst solunum yolu mukozasında ve bazen ciltte etkilidir. Boğaza lokal yerleşir. bakteriyemi yapmaz. Solunum mukozasında gri renkli yapışkan *pseudomemranlar gözlenir. Bu solunum yolunu tıkar ve hasta asfiksiden ölür.
Ciltte etkili olan toksini değil bakterinin kendisidir. Aşı toksoid olduğu için cilt enfeksiyonuna karşı korumaz.
Ciddi sistemik enfeksiyonlar toksinin absorbsiyonu sonucudur.
Tedavi ve korunma
Destek tedavisi
*antitoksin ile nötralizasyon
Penisilin: Antibiyotiklerin oluşmuş toksine etkisi yok bakteriyi öldürerek yeni toksin yapımını önlerler.
Difteriden korunma: aşı
immuniteyi göstermede schick testi kullanılabilir.
**Schick testi
Kan serumunda difteri toksinine karşı oluşmuş antikorların varlığını göstermek için kullanılan test. toksin önkolunun derisi içine enjekte edildiğinde, herhangi bir tepki gelişmezse serumda difteri toksinine karşı antikor olduğundan, toksinin nötralize edildiği düşünülür.
Enjeksiyondan 12-24 saat sonra bu bölgede yaklaşık bir hafta varlığını sürdüren kızarık bir şişlik görülür. Bu, difteri toksininin dokuda yarattığı nekrotizan (öldürücü) etkiyi gösterir. kişi duyarlıdır. aşılanmamış veya geçirmemiştir.
Diğer corynebacteria’lar
Metakromatik granülleri yoktur.
Toksin salgılamazlar.
Corynebacteriaum ulcerans: boğaz lezyonları
C. jeikeium: immun direnci düşüklerde menenjit, endokardit.
C. matruchotti: tek gerçek coryneform bakteridir. El kırbacına benzer görünümdedir. (çomak şeklinde bakteriler)
C. hofmanni, C. Xerosis: Konjonktiva ve cilt florasında bulunur, fırsatçı patojendirler. endokardit, prostetic kapak enfeksiyonu.