Klebsiella
Klebsiella’lar, Gram negatif, fakültatif anaerobik, kapsüllü basillerdir.
- K. aerogenes, (Daha önce Enterobacter aerogenes)
- K. granulomatis
- K. oxytoca
- K. michiganensis
- K. pneumoniae (type-species)
- K. p. subsp. ozaenae
- K. p. subsp. pneumoniae
- K. p. subsp. rhinoscleromatis
- K. quasipneumoniae
- K. q. subsp. quasipneumoniae
- K. q. subsp. similipneumoniae
- K. grimontii
- K. variicola
Hareketsiz, sporsuz, fermenter, Laktoz (+), oksidaz(-), İMVİC = – – + + dır.
Polisakkarit geniş kapsülü var. K (kapsül) antijenleri ve O somatik antijeni bulunur. Çoğunlukla K kapsül antijenine göre serotiplere ayrılır. Doğada yaygın bulunur. Kuruluğa dirençli, ancak oda sıcaklığında haftalarca ve 4oC’de aylarca canlı kalabilir.
En sık izole edilen türleri toplum ve hastane kaynaklı primer lober pnömoniye sebep olan K. pneumoniae ve K. oxytoca’dır.
Klebsiella pneumoniae: İdrar yolu infeksiyonları, piyelit, piyelonefrit, sistit, prostatit, otitis media, sinüzit, kolesistit, peritonit, anjin, menenjit yara ve yumuşak doku enfeksiyonları, endokardit, çoklu abseli pnomoni, sepsis ve çeşitli organ hastalıkları yapar.
Klebsiella türlerinin neden olduğu pnömoniler sıklıkla alveoler boşlukların nekrotik yıkımına, kavite oluşumuna ve hafif kanlı balgam üretimine yol açar.
Hastane enfeksiyonu etkenleri arasındadır. Yoğun bakım ünitelerinde vasküler veya üriner kateter infeksiyonları yapar.
K. rhinoscleromatis
Rinoskleroma burun ve üst solunum yollarının insana özgü kronik granülomatöz enfeksiyonudur. Burun mukozasında granülomatöz ve destrüktif bir hastalığına
neden olur. Burunda tümoral büyümeler şeklinde görünür. Genellikle nadir görülsede, hijyen koşullarının kötü olduğu düşük gelirli ülkelerde endemiktir. Bu patolojinin ayırt edici özelliği, Mikulicz hücreleri adı verilen atipik köpüklü monositlerdir. Kapsül polisakkaritleri (CPS), bakterilerde önemli bir virülans faktörüdür. Tüm K. rhinoscleromatis suşları K3 serotipine sahiptir, bu da kapsül polisakkaritlerinin rinoskleroma hastalığının oluşumunda önemli faktör olabileceğini düşündürür.
K. ozaenae: kronik atrofik rinit. Burun mukozasında pis kokulu, sarı kabukların oluştuğu, kronik, ilerleyici, bir hastalık etkenidir.
K. granulomatis: genital organları ve inguinal (kasık) bölgeyi etkileyen inguinal granülom etkenidir.
TANI
Klebsiellanın yaptığı hastalıklara göre farklı yerlerden örnekler alınır. Bunlar; balgam, idrar, yara sürüntüsü, BOS ve kan örnekleri olabilir. Kültürü yapılır, preperat hazırlanır Gram boyasıyla boyanır. EMB agarda pembe mukoid koloniler ürer. İMVİC testi uygulanır.
Çabuk tanı için bağışık antiserumla kapsül şişme reaksiyonu uygulanır.
K pneumoniae ve Klebsiella oxytoca, toplum kökenli veya hastane kaynaklı lobar pnömoniye neden olabilir.
Patogenez:
Kapsüller, Klebsiella’nın virülansı için gerekli görünmektedir, bakteriyi nötrofiller tarafından fagositozdan korur ve bakterisidal serum faktörleri tarafından bakterilerin öldürülmesini önler. K1 veya K2 kapsüler tipleri daha patojen olabilir. Polisakkarit kapsül, opsonizasyonu ve kompleman bağlanmasını önleyen önemli bir virülans faktörüdür. Tip 1 fimbria ve fimbrial olmayan adezinler (CF29K ve CS31A), konakçı hücrelere bağlanmayı kolaylaştırır.
Tedavi
Klebsiella enfeksiyonları, amoksisilin, ampisilin, β-laktamaz inhibitörü klavulanik asit, β-laktamaz-stabil sefalosporinler sefuroksim, sefotaksim ile tedavi edilebilir.
Klebsiella cinsi bakterilerde tedavide önemli sorun plazmidle kazanılan genişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL-ESBL) yapımıdır.
