Balantidium coli
İlk kez 1857’de Malmsten tarafından izole edilmiştir.
Özellikle sıcak ve ılıman iklimlerde domuzlarda ve tropik bölgelerde maymunlarda yaygın olarak bulunur. İnsan enfeksiyonu daha sıcak iklimlerde, nadiren serin bölgelerde ve düşük kişisel hijyen düzeyine sahip gruplarda bulunur.
Yaşam Döngüsü ve Morfoloji
Balantidium coli tek patojen siliattır.
İnsan protozoalarının en büyüğüdür. Trofozoit ve kist formları vardır. Trofozoitler tipiktir. Çok büyük (50 -100 µm ), oval ve kısa kirpiklerle kaplıdır.
Organizma, ıslak preparatda kolayca görülür. Ön uç biraz sivridir, bir sitostomu vardır, arka uç geniş ve yuvarlaktır. Sitoplazmasında sindirilmiş bakteri kalıntıları içeren birçok vakuol bulunur.
Trofozoitin içinde çok büyük fasulye şekilli bir makronükleusu ve daha küçük yuvarlak bir mikronükleusdan oluşan iki çekirdeği vardır. Kalın bağırsakta yaşarlar. Trofozoit bağırsaktan aşağı doğru hareket ederken kiste dönüşür. Kistte nükleer bölünme olmadığı için makronükleus ve mikronükleus dan oluşan sadece iki çekirdek mevcuttur. Kistler 50 -70 μm çapındadır.
Klinik Hastalık
Balantidium coli enfeksiyonu olan bazı kişiler tamamen asemptomatiktir. Bazılarında amebiasis hastalarında görülenlere benzer şiddetli dizanteri semptomları görülür. Semptomlar genellikle ishal veya dizanteri, tenesmus, bulantı, kusma, iştahsızlığı içerir. Uykusuzluk, kas zayıflığı ve kilo kaybı da bildirilmiştir. Kolera ve mikrosporidyal enfeksiyonlar olduğu gibi ciddi sıvı kaybı olabilir.
Dokuyu istila etme potansiyeline sahiptir. mucozal ülserler, abseler geliştirebilir. Hücresel infiltrasyon ve kas tabakasına kadar uzanabilir. Nadiren peritonit, idrar yolu enfeksiyonu ve inflamatuar vajinit gibi ekstraintestinal hastalıklar bildirilmiştir.
Teşhis
Islak dışkı preparatları hazırlanıp incelenir. Bu protozoalar çok büyüktür ancak çok koyu boyanır. İç morfolojilerini görmek zordur.
Kirpikleri görmek önemlidir. Balantidium coli kirpikler görünmediğinde, büyüklükleri nedeniyle helmint yumurtaları ile karıştırılabilir. tanı mikroskobik görünümle tanımlanmalıdır.
Tedavi
B. coli tedavisi için tetrasiklin tercih edilen ilaçtır. Alternatif olarak iyodokinol veya metronidazol kullanılabilir.
Epidemiyoloji ve Önleme
Balantidium coli rezervuaralı maymunlar ve domuzlardır. İnsan için önemli olan rezervuar evcil domuzlardır. Domuzların beslendiği bölgelerde enfeksiyonları sık görülür. Domuz çiftçileri ve mezbahalarda çalışanları risk grubunu oluşturur. Nadir görülmesine rağmen hijyenin bozuk olduğu bölgelerde salgın oluşturabilirler.
Korunma: kontamine yiyeceklerin önlenmesi besin hazırlanmasının kontrolu ve kişisel hijyen koşulları.